W polskim prawie rodzinnym wraz z zawarciem małżeństwa między małżonkami powstaje wspólność ustawowa (majątkowa). System taki sprzyja większej zażyłości małżonków, gdyż wymaga współdziałania i wzajemnego zaufania w zarządzaniu majątkiem wspólnym. Czasem jednak stworzenie wspólności majątkowej może być niekorzystne, zwłaszcza gdy jedno z małżonków prowadzi działalność gospodarczą. Rozwiązaniem problemu w takiej sytuacji jest intercyza.
Intercyza to małżeńska umowa, która wprowadza rozdzielność majątkową między małżonkami. Przy wspólności majątkowej mamy do czynienia z trzema majątkami: majątkiem osobistym żony, majątkiem osobistym męża i majątkiem wspólnym. W systemie rozdzielności majątkowej nie istnieje majątek wspólny.
Intercyzę można zawrzeć zarówno przed, jak i w czasie trwania małżeństwa. Jeżeli rozdzielność ustanowiono przed zawarciem związku, każdy z małżonków zachowuje majątek zgromadzony przed ślubem oraz majątek nabyty później. W przypadku zawarcia umowy o rozdzielności majątkowej już w trakcie trwania małżeństwa, rozdzielność zajmuje miejsce ustawowej wspólności majątkowej - małżonek zachowuje więc te składniki majątku, które przypadły mu w drodze podziału majątku wspólnego, oraz przedmioty nabyte już po wprowadzeniu rozdzielności.
Jak dokonać intercyzy?
Na początku małżonkowie muszą odwiedzić notariusza. Umowa małżeńska sporządzona w innej formie niż notarialna będzie nieważna. Przy sporządzeniu intercyzy należy liczyć się z opłatami:
- taksa notarialna – 400 zł,
- podatek VAT (22 proc. od kwoty taksy) – 88 zł,
- podatek od czynności cywilnoprawnych – 38 zł,
Intercyza do grobowej deski?
Intercyza nie jest dokumentem wiążącym małżonków na całe życie. Mogą oni zmienić treść umowy bądź w dowolnym czasie ją rozwiązać. Z chwilą rozwiązania intercyzy między małżonkami powstaje system wspólności ustawowej.
Zarówno zmiana majątkowej umowy małżeńskiej, jak i jej rozwiązanie wymaga dla swojej ważności formy aktu notarialnego.
Intercyza i co dalej?
Zawierając intercyzę, małżonkowie mogą zdecydować się na jeden z niżej wymienionych ustrojów majątkowych:
- ograniczona wspólność majątkowa,
- rozszerzona wspólność majątkowa,
- rozdzielność majątkowa,
- rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków.
Rozszerzona lub ograniczona wspólność majątkowa ma zastosowanie wtedy, gdy chcemy, by w naszym małżeństwie istniał majątek wspólny, ale w jego skład wchodziły inne przedmioty niż z reguły.
Pełna rozdzielność majątkowa gwarantuje każdemu z małżonków zupełną swobodę co do korzystania ze swojego majątku.
Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków jest najlepszym rozwiązaniem dla wszystkich, którzy chcą cieszyć się swobodą nieskrępowanego dysponowania własnym majątkiem, a zarazem mają na względzie sytuację współmałżonka, który np. wychowuje dzieci.
Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków jest stosunkowo nowa na gruncie prawa rodzinnego. Zakłada ona rozliczenie pomiędzy małżonkami, polegające na zrównaniu ze sobą nie tyle majątków osobistych każdego z małżonków, ile tego, czego się w trakcie trwania małżeństwa dorobili, czyli tzw. dorobków.
Co to jest dorobek i w jaki sposób go obliczyć?
Art. 51.
§ 1. Dorobkiem każdego z małżonków jest wzrost wartości jego majątku po zawarciu umowy majątkowej.
§ 3. Dorobek oblicza się według stanu majątku z chwili ustania rozdzielności majątkowej i według cen z chwili rozliczenia.
(Kodeks rodzinny i opiekuńczy)
|
Dorobek stanowią jedynie te przedmioty majątkowe, które małżonkowie sobie wypracowali. Nie obejmuje on natomiast przedmiotów z majątku osobistego męża lub żony. Dorobkiem jest więc tylko to, o co przyrósł majątek osobisty każdego z małżonków od momentu podpisania intercyzy.
Przy rozliczaniu dorobków, po ustaniu rozdzielczości majątkowej (rozwód, separacja itp.), małżonek, którego dorobek jest mniejszy, może żądać wyrównania. Wartość dorobku obliczana jest według cen z chwili przeprowadzenia rozliczenia.
W szczególnych przypadkach małżonek, który włożył w gromadzenie majątku więcej sił i środków, może żądać sądownie zmniejszenia obowiązku wyrównania dorobków. Szczególne przypadki to sytuacje, w których jeden z małżonków pracuje uczciwie przez całe życie, a drugi trwoni majątek.
PODSTAWA PRAWNA
Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 r. Nr 9, poz. 59, z późn. zm.)
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.)
Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.)
źródło: www.gazetapodatnika.pl
www.gazetapodatnika.pl/artykuly/intercyza_co_to_takiego-a_504.htm
|